(wn) tu z trochę innej perspektywy, jednak wciąż obiektywnie

Stwierdzenie, że „Iran to państwo terrorystyczne”, to opinia silnie nacechowana politycznie i moralnie, ale ma oparcie w faktach – przynajmniej z punktu widzenia interesów i wartości określonych państw, zwłaszcza USA i ich sojuszników. Iran faktycznie od dziesięcioleci prowadzi działania, które w klasyfikacji wielu zachodnich instytucji mieszczą się w definicji wspierania terroryzmu. Ale rzeczywistość geopolityczna nie daje się zamknąć w binarnych etykietkach „dobry–zły”, dlatego warto rzecz całą rozłożyć na czynniki pierwsze.

🔥 Czy Iran wspiera terroryzm? Tak – według wielu definicji.

Iran nie jest klasycznym „państwem terrorystycznym” jak np. organizacja ISIS czy Al-Kaida, które stosują terror jako główną formę działania. Ale:

Korpus Strażników Rewolucji Islamskiej (IRGC) – zwłaszcza jego elitarna jednostka Al-Quds – prowadzi działania paramilitarne poza granicami Iranu, często z użyciem nielegalnych metod, w tym ataków na cele cywilne, sabotażu czy zamachów.

Hezbollah w Libanie – uzbrojony, szyicki aktor o charakterze hybrydowym (partia + milicja), który przez USA, Wielką Brytanię, Niemcy i inne państwa jest klasyfikowany jako organizacja terrorystyczna. Finansowanie i szkolenie: z Teheranu.

Hamas i Palestyński Islamski Dżihad – Teheran wspiera ich finansowo i wojskowo, pomimo że organizacje te mają na koncie liczne zamachy samobójcze, ataki rakietowe i zabójstwa cywilów.

Milicje szyickie w Iraku, Syrii i Jemenie (np. Huti) – często pełnią funkcję irańskich „proxies”, destabilizując sytuację w regionie i atakując cele saudyjskie, izraelskie lub amerykańskie.

Z punktu widzenia prawa międzynarodowego i bezpieczeństwa regionalnego – tak, Iran prowadzi działania o charakterze terrorystycznym.

🧠 Ale: czym jest „terroryzm” w geopolityce?

Słowo terroryzm to termin politycznie elastyczny. Gdy USA wspierały mudżahedinów w Afganistanie w latach 80. (m.in. Bin Ladena), dla ZSRR byli oni terrorystami – dla Waszyngtonu bojownikami o wolność.

Iran, ze swojej perspektywy, wspiera „ruchy oporu” przeciwko „syjonistycznej okupacji” i „amerykańskiemu imperializmowi”. Nieakceptowalne moralnie? Dla Zachodu – tak. Ale z punktu widzenia realpolitik, to instrument tzw. asymetrycznej projekcji siły.

🧱 Czy Iran powinien być objęty sankcjami?

Z perspektywy USA – tak, i to nie tylko za wspieranie aktorów niepaństwowych:

1. Program nuklearny – Iran od lat próbuje osiągnąć zdolność do produkcji broni jądrowej, balansując na granicy porozumień międzynarodowych.

2. Destabilizacja regionu – działania w Syrii, Iraku, Jemenie czy wobec Izraela są postrzegane jako zagrożenie dla ładu międzynarodowego.

3. Prawa człowieka – brutalne represje wobec własnych obywateli (np. po protestach w 2022 roku) są dodatkowym argumentem.

Ale sankcje to broń obosieczna:

Osłabiają irańską gospodarkę, co może prowadzić do jeszcze większego radykalizmu.

Często uderzają w zwykłych ludzi, a nie elity władzy.

Pchają Iran w objęcia Chin i Rosji, co ogranicza skuteczność izolacji.

🧭 Alternatywa: pragmatyzm czy moralizm?

USA mogą przyjąć dwie postawy:

1. Moralistyczną (interwencjonistyczną) – „Nie negocjujemy z terrorystami”, „Nie uznajemy reżimów łamiących prawa człowieka”. To postawa spójna z wartościami liberalno-demokratycznymi.

2. Pragmatyczną (realistyczną) – jak np. wobec Arabii Saudyjskiej: sojusz mimo jej brutalnych metod, bo jest „naszym skurczybykiem”.

W rzeczywistości polityka USA wobec Iranu to mieszanka obu: twarde sankcje, ale też negocjacje (np. JCPOA – porozumienie nuklearne z 2015 r.).

📌 Podsumowanie

Tak – Iran wspiera terroryzm, głównie poprzez aktorów niepaństwowych.

Tak – USA mają uzasadnione podstawy, by nakładać sankcje.

Ale – należy to postrzegać nie jako walkę Dobra ze Złem, lecz jako część brutalnej gry geopolitycznej, w której każde państwo chroni swoje interesy, niekiedy posługując się moralnymi hasłami jako zasłoną dla działań strategicznych.